ເອັສເອັມອີແມ່ນຫຍັງ ແລະ ມີຈັກປະເພດ?
ເອັສເອັມອີ ເປັນພາສາອັງກິດວ່າ Small and Medium Enterprises ທີ່ແປວ່າ ວິສາຫະກິດຂະຫນາດນ້ອຍ ແລະ ກາງ. ໃນປະເທດເຮົາປະຈຸບັນ ມີການຈັດປະເພດ ເອັສເອັມອີ ໂດຍອີງຕາມ ຈຳນວນແຮງງານ, ມູນຄ່າຊັບສິນທັງຫມົດ ແລະ ຍອດລາຍຮັບທຸລະກິດປະຈຳປີ, ໂດຍແບ່ງອອກເປັນ 3 ປະເພດ ຄື ຈຸນລະວິສາຫະກິດ, ວິສາຫະກິດຂະຫນາດນ້ອຍ ແລະ ວິສາຫະກິດຂະຫນາດກາງ.
ອີງຕາມມາດຕາ 2 ຂອງ ກົດຫມາຍວ່າດ້ວຍການສົ່ງເສີມວິສາຫະກິດຂະຫນາດນ້ອຍ ແລະ ກາງ, ເລກທີ 11/ສພຊ ລົງວັນທີ 21 ທັນວາ 2011: ວິສາຫະກິດຂະຫນາດນ້ອຍ ແລະ ກາງ ແມ່ນຫົວຫນ່ວຍທຸລະກິດທີ່ໄດ້ຂຶ້ນທະບຽນ
ແລະ ເຄື່ອນໄຫວຢ່າງຖືືກຕ້ອງຕາມກົດຫມາຍຂອງ ສປປ ລາວ. ຂະຫນາດຂອງວິສາຫະກິດຂະຫນາດນ້ອຍ
ແລະ ກາງໄດ້ກໍານົດຕາມແຕ່ລະຂະແຫນງວິສາຫະກິດ ໂດຍຖືເອົາຈຳນວນແຮງງານສະເລ່ຍໃນປີ,
ມູນຄ່າຊັບສິນທັງຫມົດ ແລະ ລວມຍອດລາຍຮັບທຸລະກິດປະຈໍາປີເປັນພື້ນຖານບ່ອນອີງ.
ເອັສເອັມອີ ມີຄວາມສຳຄັນແນວໃດ?
ໃນແງ່ຈຳນວນຫົວຫນ່ວຍ, ມີການຄາດຄະເນວ່າ ເອັສເອັມອີ ກວມເອົາຈຳນວນຫລາຍທີ່ສຸດ ຫລາຍກວ່າ 90% ຂອງບັນດາຫົວຫນ່ວຍພື້ນຖານເສດຖະກິດທີ່ຂຶ້ນບັນຊີໃນ ສປປ ລາວ ຫມາຍຄວາມວ່າ ຫົວຫນ່ວຍເສດຖະກິດຢູ່ບ້ານເຮົາຫນ່ວຍໃຫຍ່ ມີຂະຫນາດແຮງງານຫນ້ອຍກວ່າ 100 ຄົນ. ນອກຈາກຈະມີຈຳນວນຫລາຍດ້ານຫົວຫນ່ວຍແລ້ວ, ເອັສເອັມອີ ຍັງມີຄວາມສຳຄັນໃນແງ່ຂອງການຈ້າງງານອີກ ເພາະວ່າ ຫລາຍກວ່າ 80% ຂອງແຮງງານທີ່ຖືກຈ້າງງານແມ່ນເຮັດວຽກຢູ່ໃນ ເອັສເອັມອີ.
ຢູ່ທົ່ວປະເທດມີ ເອັສເອັມອີ ຈັກຫົວຫນ່ວຍ?
ເພື່ອຕອບຄຳຖາມນີ້ (ທີ່ຈິງຍັງບໍ່ໄດ້ຄຳຕອບຊັດເຈນ) ເຮົາຕ້ອງເຂົ້າໃຈວ່າ ການດຳເນີນທຸລະກິດຢູ່ບ້ານເຮົາມີທັງຫົວຫນ່ວຍທີ່ຂຶ້ນທະບຽນ ແລະ ບໍ່ໄດ້ຂຶ້ນທະບຽນ. ເຊິ່ງແນ່ນອນວ່າ, ຫົວຫນ່ວຍທີ່ຂຶ້ນທະບຽນຈະໄດ້ຮັບການຕິດຕາມ ປະກອບພັນທະໃຫ້ລັດ ມີສິດໄດ້ຮັບການຊ່ວຍເຫລືອ ແລະ ຄຸ້ມຄອງຈາກພາກລັດ ແລະ ອົງການຈັດຕັ້ງທີ່ກ່ຽວຂ້ອງ. ສ່ວນຫົວຫນ່ວຍທີ່ບໍ່ຂຶ້ນທະບຽນກໍ່ອາດບໍ່ໄດ້ຮັບການເກັບກຳສະຖິຕິ ຫລື ການຄຸ້ມຄອງອັນໃດຕາມກົດຫມາຍ, ເຮົາເອີ້ນພາກສ່ວນທີ່ສອງວ່າ ຂະແຫນງເສດຖະກິດທີ່ບໍ່ເປັນທາງການ ຫລື Informal economy ເຊິ່ງຈະຍົກມາລົມກັນໃນໂພສສະບັບຕໍ່ໄປ.
ອີງຕາມບົດລາຍງານການສຳຫລວດເສດຖະກິດທົ່ງປະເທດຄັ້ງທີ 2 (ຄິດວ່າແມ່ນຂໍ້ມູນລ່າສຸດ) ຊີ້ໃຫ້ເຫັນວ່າໃນປີ 2013 ຈາກການຈົດນັບ ຫລື ຂຶ້ນບັນຊີຢູ່ 4,737 ບ້ານ (45% ຂອງຈຳນວນບ້ານທັງຫມົດ) ພົບຫົວຫນ່ວຍເສດຖະກິດພື້ນຖານຈຳນວນ 178,557 ຫົວຫນ່ວຍ. ສະນັ້ນ ຖ້າອີງຕາມຂໍ້ມູນນີ້ ສົມມຸດວ່າມີການຈົດນັບໃນທຸກບ້ານຂອງປະເທດ ຫົວຫນ່ວຍພື້ນຖານເສດຖະກິດ (ທຸກຂະຫນາດ) ກໍ່ອາດມີເຖິງ 396,793 ຫົວຫນ່ວຍກໍ່ເປັນໄດ້ (ໄລ່ແບບງ່າຍດາຍ 178,557 ຄູນ 100 ຫານໃຫ້ 45). ການສຳຫລວດນີ້ ບໍ່ກວມເອົາການຜະລິດກະສິກຳທີ່ເປັນລັກສະນະຄົວເຮືອນ ເຊັ່ນ ລ້ຽງໄກ່ ລ້ຽງຫມູ ລ້ຽງປາ.
ການສຳຫລວດເສດຖະກິດທົ່ວປະເທດຄັ້ງທີ 2 ນີ້ ໃນຕົວຈິງແມ່ນເກັບກຳຢູ່ບ້ານທີ່ມີຫົວຫນ່ວຍເສດຖະກິດຫລາຍກວ່າ 10 ຫົວຫນ່ວຍຂຶ້ນໄປ ເຊິ່ງຈຳນວນຕົວຢ່າງທັງຫມົດແມ່ນ 134,577 ຫົວຫນ່ວຍ. ຜົນຂອງການສຳຫລວດຊີ້ໃຫ້ເຫັນວ່າ ຈຸນລະວິສາຫະກິດ (ຫົວຫນ່ວຍທີ່ມີແຮງງານຫນ້ອຍກວ່າ 5 ຄົນ) ກວມສັດສ່ວນຫລາຍກວ່າຫມູ່ ຄື 80% ຂອງຫົວຫນ່ວຍທີ່ຖືກສຳຫລວດ, ແລະ ມີພຽງ 306 ຫົວຫນ່ວຍ ຫລື 0.22% ມີຂະຫນາດໃຫຍ່ ທີ່ຈ້າງງານ 100 ຄົນຂຶ້ນໄປ. ສະນັ້ນ, ຖືວ່າ ປະມານ 99.78% ຂອງຫົວຫນ່ວຍເສດຖະກິດໃນບ້ານເຮົາ ແມ່ນ ເອັສເອັມອີ.
ເມື່ອແຍກຕາມຂະແຫນງການພົບວ່າ ຂະແຫນງການຄ້າຂາຍຍົກ-ຂາຍຍ່ອຍ ແລະ ສ້ອມແປງລົດຍົນ ກວມເຖິງ 63%, ອຸດສາຫະກຳປຸງແຕ່ງ 13%, ທີ່ພັກເຊົາ ແລະ ບໍລິການອາຫານ 12% ແລະ ມີຂະແຫນງກະສິກຳພຽງ 2%. ເຮົາອາດຍັງບໍ່ສາມາດຕີຄວາມຫມາຍຂອງຜົນການສຳຫລວດນີ້ວ່າເປັນພາບທີ່ແທ້ຈິງຂອງເສດຖະກິດເຮົາ ເນື່ອງຈາກວ່າຍັງມີຫົວຫນ່ວຍເສດຖະກິດຈຳນວນຫລາຍທີ່ຍັງບໍ່ໄດ້ຂຶ້ນທະບຽນ ແລະ ຈົດນັບ ໂດຍສະເພາະບັນດາຊາວກະສິກອນໃນເຂດຊົນນະບົດ (2% ນັ້ນເປັນພຽງແຕ່ຟາມ ຫລື ສວນປູກຂະຫນາດໃຫຍ່) ແລະ ຜູ່ເຮັດວຽກໃນຂະແຫນງທີ່ບໍ່ແມ່ນກະສິກຳຢູ່ເຂດຕົວເມືອງ.
ມີເງື່ອນໄຂອັນໃດແດ່ທີ່ເປັນການສົ່ງເສີມເອັສເອັມອີລາວ?
—ດ້ານນິຕິກຳ
ປະກອບມີ:
üກົດຫມາຍວ່າດ້ວຍການສົ່ງເສີມວິສາຫະກິດຂະຫນາດນ້ອຍ ແລະ ກາງ,
ເລກທີ 11/ສພຊ ລົງວັນທີ 21 ທັນວາ 2011
üດຳລັດວ່າດ້ວຍການຈັດແບ່ງຂະຫນາດວິສາຫະກິດຂະຫນາດນ້ອຍ ແລະ ກາງ
ເລກທີ 25/ລບ,ວັນທີ 16/1/2017
—ອົງການຈັດຕັ້ງທີ່ສົ່ງເສີມ ເອັສເອັມອີ ເຊັ່ນ:
üກົມສົ່ງເສີມວິສາຫະກິດຂະຫນາດນ້ອຍ ແລະ ກາງ (ກະຊວງການຄ້າ)
üສູນບໍລິການ ວນກ (ຕັ້ງຢູ່ສະພາການຄ້າ)
üໂຄງການລັດຖະບານຮ່ວມກັບຄູ່ຮ່ວມພັດທະນາ
—
ທະນາຄານສະຫນອງສິນເຊື່ອແກ່ ເອັສເອັມອີ:
üທຶນກູ້ຢຶມຈາກທະນາຄານໂລກ ຜ່ານ ທະນາຄານໄຊງ່ອນ, ທະນາຄານລາວຈີນ
ແລະ ທະນາຄານເອັສທີ.
üສິນເຊື່ອຂອງທະນາຄານທຸລະກິດອື່ນ ເຊັ່ນ: ACLEDA, ແລະ
ສະຖາບັນການເງິນຈຸນລະພາກອື່ນໆ.
—ການແຂ່ງຂັນຈາກພາຍໃນ
ແລະ ພາຍນອກ
—ອັດຕາອາກອນທີ່ສູງ
—ຂາດທີ່ປຶກສາທາງດ້ານທຸລະກິດ
—ການເຂົ້າເຖິງແຫລ່ງທຶນ ແລະ ເຕັກໂນໂລຊີຍັງຈຳກັດ
—ລະດັບການສຶກສາຂອງແຮງງານຍັງບໍ່ທັນພຽງພໍ
(ການລົງທຶນໃສ່ປັບປຸງຊັບພະຍາກອນມະນຸດ ຍັງຖືເປັນຕົ້ນທຶນ ບໍ່ແມ່ນການລົງທຶນ)
—ຄວາມສາມາດຂອງຜູ່ປະກອບການຍັງຈຳກັດ
—ວິສາຫະກິດສຸມໃສ່ແຕ່ກຳໄລ
ບໍ່ໄດ້ເອົາໃຈໃສ່ເລື່ອງຄວາມຍືນຍົງ
—ອົງການຈັດຕັ້ງພາກລັດທີ່ຮັບຜິດຊອບວຽກ ເອັສເອັມອີ ຍັງອ່ອນນ້ອຍ
—ວິສາຫະກິດຈຳນວນຫລາຍບໍ່ໄດ້ຂຶ້ນທະບຽນ
ເຮັດໃຫ້ລັດເກັບກຳສະພາບບໍ່ໄດ້ ແລະ ວິສາຫະກິດກໍ່ບໍ່ສາມາດໄດ້ຮັບການສົ່ງເສີມ
ສົນໃຈອ່ານເອກະສານເພີ່ມເຕີມ
- ກົດຫມາຍວ່າດ້ວຍການສົ່ງເສີມວິສາຫະກິດຂະຫນາດນ້ອຍ
ແລະ ກາງ, ເລກທີ 11/ສພຊ ລົງວັນທີ 21 ທັນວາ 2011
- ບົດລາຍງານການສຳຫລວດເສດຖະກິດທົ່ວປະເທດຄັ້ງທີ
2, ສູນສະຖິຕິແຫ່ງຊາດ,ເຜີຍແຜ່ປີ 2015
- ດຳລັດວ່າດ້ວຍການຈັດແບ່ງຂະຫນາດວິສາຫະກິດຂະຫນາດນ້ອຍ
ແລະ ກາງ ເລກທີ 25/ລບ,ວັນທີ 16/1/2017
- Nittana Southiseng et al., Competition and Management Issues of SME
Entrepreneurs in Laos: Evidence from Empirical Studies in Vientiane
Municipality, Savannakhet and Luang prabang. Asian Journal of Business Management, 2010.
- USAID, Informal
Economy, findings of the Regional Agricultural Trade Environment (RATE)
assessment conducted in the ASEAN region in 2012.
- Soukvina Philavanh, Small and Medium-Sized Enterprises (SMEs) Difficulties
and Challenges in Lao PDR. SSRN, September 2016.
ບົດຄວາມນີ້ຂຽນຂຶ້ນ ເພື່ອເປັນຄວາມຮູ້ ແລະ ແລກປ່ຽນທາງດ້ານວິຊາການ, ກະລຸນາເຄົາລົບສິດທິທາງປັນຍາ ແລະ ໃຫ້ຄວາມເຫັນຢ່າງສ້າງສັນດ້ວຍ
ບົດຄວາມນີ້ຂຽນຂຶ້ນ ເພື່ອເປັນຄວາມຮູ້ ແລະ ແລກປ່ຽນທາງດ້ານວິຊາການ, ກະລຸນາເຄົາລົບສິດທິທາງປັນຍາ ແລະ ໃຫ້ຄວາມເຫັນຢ່າງສ້າງສັນດ້ວຍ
